Lazarski Aviation Academy
Wciąż do rangi historycznych momentów urastają loty z wyłącznie kobiecą załogą w kokpicie albo awans kobiety na stanowisko prezesa linii lotniczej. Nie powinno tak być. Podejmowane są inicjatywy zachęcające kobiety do podejmowania kariery w tej branży. I sięgania po stery samolotów lub całych firm.
27 sierpnia minie 90 lat od pierwszego rejsu PLL LOT ze stewardessą na pokładzie samolotu Li-2 z Warszawy do Paryża. Była nią Aldona Z. Skirgiełło. Za wybór i szkolenie pierwszych sześciu adeptek nowego zawodu (spośród 300 chętnych) odpowiadała Zofia Glińska, będąca oficjalnie pierwszą polską stewardessą.
Pierwszą adeptką tego zawodu na świecie była Ellen Church, pielęgniarka zatrudniona przez Boeing Air Transport. Pierwszy rejs, na którym pracowała odbył się 15 maja 1930 r. Cztery lata później stewardessy pojawiły się w linach Swissair, a w 1935 r. na pokładach KLM.
Ale na pierwszą kobietę-pilota w Polskich Liniach Lotniczych LOT trzeba było czekać do 1981 r. – Adelajdę Szarzec-Tragarz. Jest także pierwszą kobietą-kapitanem w narodowym przewoźniku i pierwszą w Europie kobietą za sterami Boeinga 787 Dreamliner. W liniach lotniczych Qatar Airways na pierwszą kobietę-kapitan w kokpicie trzeba było czekać do 2024 r.
W 2018 r. linie lotnicze Emirates, aby uczcić Dzień Kobiet 8 marca zorganizowały rejs z Dubaju do San Francisco, obsługiwany wyłącznie przez 75 kobiet reprezentujących 28 narodowości, zarówno w kokpicie jak i na pokładzie. Panie stanowiły też szeroko pojętą obsługę naziemną.
Kobiety w polskim lotnictwie. Statystyki
Liczby nie kłamią, więc spójrzmy na statystyki. Urząd Lotnictwa Cywilnego wylicza, że na koniec 2024 r. ważną licencję pilota samolotu liniowego, czyli ATPL(A), posiadało 1720 osób, w tym 66 kobiet. Licencję mechanika lotniczego obsługi technicznej posiadało 2596 osób, z czego 86 kobiet. Wśród 683 posiadaczy licencji kontrolera ruchu lotniczego znajdziemy 145 kobiet. W gronie dyspozytorów lotniczych udział kobiet jest większy – 80 wobec 133 mężczyzn.
Wśród latających rekreacyjnie 7504 posiadaczy licencji pilota turystycznego PPL(A) są 722 kobiety. To niespełna 10 proc., ale i tak niemal trzy razy więcej niż w przypadku licencji ATPL(A), gdzie udział pilotek to 3,83 proc.
W Polskich Liniach Lotniczych LOT zatrudnionych jest 1200 członków personelu pokładowego, z czego około 75 proc. to kobiety.
Kobiety w lotnictwie. Droga do fotelu w kokpicie i zarządach
Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych IATA wylicza, że w skali świata na koniec 2023 r. udział kobiet w grupie zawodowej pilotów to 6 proc. Najwięcej (12,3 proc.) w krajach Azji Północnej, przez 7 proc. w Europie po zaledwie 3,7 proc. w Afryce i na Bliskim Wschodzie.
Od 2019 r. IATA prowadzi inicjatywę 25by2025, która ma doprowadzić do tego, by do końca 2025 r. zwiększyć udział kobiet na stanowiskach seniorskich o 25 proc. lub do co najmniej 25 proc.
Już w 2022 r. odsetek kobiet na stanowiskach kierowniczych wyższego szczebla sięgnął 28 proc. Biorące udział w inicjatywie linie lotnicze z całego świata tylko w jednym roku wprowadziły do kokpitów 1000 nowych kobiet-pilotów.
Dziś kobiety stoją też na czele największych linii lotniczych świata, tak jak Marsjan Rintel, kierująca KLM, czy Vanessa Hudson, stojąca za sterami Qantas, albo Joanna Geraghty, prezeska JetBlue.
Na polskim rynku kobiety kierują dziś m.in. spółką LOTAMS – Aleksandra Juda, oddziałem Boeinga w Polsce i Ukrainie – Honorata Hendel, Polską Agencją Żeglugi Powietrznej – Magdalena Jaworska-Maćkowiak, czy portem lotniczym w Łodzi – dr Anna Midera.
Największą organizacją non-profit działającą na rzecz promowania kobiet w lotnictwie jest Women In Aviation International, zrzeszająca 20 tys. osób w 120 krajach. Oferuje ona m.in. programy stypendialne dla przyszłych liderek branży lotniczej.
Przełamywanie stereotypów
Tak, jak nie ma powodu, by uważać zawód stewardessy za „kobiecy”, tak samo nie powinniśmy na profesję pilota patrzeć przez pryzmat „męski”. Pierwsza kobieta za sterami samolotu usiadła już w 1908 r., czyli zaledwie pięć lat po pionierskim locie braci Wright. Była to Thérèse Peltier. Jednak to Raymond de La Roche zapisała się w historii jako ta, która jako pierwsza uzyskała licencję pilota.
20 lat później Amy Johnson jako pierwsza kobieta pokonała samolotem trasę z Wielkiej Brytanii do Australii. Na historyczny pierwszy samodzielny lot Amelii Earhart nad Atlantykiem trzeba było poczekać dwa lata.
Nowe pokolenie kobiet w lotnictwie zmienia obraz branży
Linie lotnicze zachęcają kobiety do tego, by wstępowały w szeregi pilotów.”Przełamywanie stereotypów o pracy pilota, to nie tylko kwestia zmiany postrzegania tej profesji przez społeczeństwo, ale także naturalne następstwo rozwoju i zmian w branży lotniczej.Kobiety w roli pilotów liniowych wciąż przełamują bariery i sukcesywnie udowadniają, że profesjonalizm, umiejętności i wiedza nie zależą od płci” – podkreślają Polskie Linie Lotnicze LOT na swojej stronie internetowej.
Irlandzka prasa podaje przykład zaledwie 21-letniej Shannon Convie z Armagh, która od kilku miesięcy pracuje jako pierwszy oficer Boeinga 737 w liniach lotniczych Ryanair. Swoje pierwsze lekcje w ramach szkolenia lotniczego odbyła pięć lat wcześniej, jeszcze jako nastolatka. Jak powiedziała serwisowi Belfast Live, już za kilka lat planuje uzyskać czwartą belkę, czyli zostać kapitanem.
Na potrzebę promowania kobiet w lotnictwie i przełamywania stereotypów, wskazuje też m.in. polska pilotka Gabriela Ścigaj. – Stereotypy te wynikają często z długotrwałych tradycji i przekonań społecznych. Aby je zmienić, prowadzę swoje social media, pokazując, że kobiety mogą radzić sobie doskonale w takiej pracy. Ważne jest również promowanie pozytywnych wzorców oraz wspieranie ich w tych zawodach – powiedziała serwisowi Well.pl w sierpniu 2024 r.
Niektórzy przewoźnicy, jak choćby Wizz Air, uruchomili programy typu „Cabin Crew to Captain”, które mają zachęcić personel pokładowy (szczególnie kobiety) do szkolenia lotniczego. Kobiety znajdziemy też w gronie studentów m.in. innowacyjnego programu Aviation Law and Professional Pilot Licence ATPL(A), a także na pozostałych kierunkach na Lazarski Aviation Academy
Lotnictwo na Uczelni Łazarskiego
Zachęcamy do eksplorowania intrygującego świata współczesnego lotnictwa czytając naszego bloga oraz zapisując się na kierunki lotnicze na Lazarski Aviation Academy w Uczelni Łazarskiego.
