Według danych EUROCONTROL niewłaściwa komunikacja lotnicza jest największym czynnikiem powodującym zarówno naruszenia poziomu lotu, jak i wtargnięcia na pas startowy w Europie.
Lotnictwo to jedna z branż, w których bezpieczeństwo nie jest opcją, lecz fundamentem całego systemu. Różnorodność akcentów i sposobów wymowy sprawiła, że konieczne stało się wprowadzenie specjalistycznej frazeologii lotniczej, która ułatwi precyzyjne i szybkie porozumiewanie się zwłaszcza w sytuacjach wymagających błyskawicznych decyzji.
Komunikacja lotnicza jako fundament bezpieczeństwa
Podstawą komunikacji lotniczej stał się stworzony przez ICAO alfabet fonetyczny. To podstawowa wiedza, jaką muszą opanować przyszli piloci i kontrolerzy ruchu lotniczego, ponieważ precyzja w wymowie ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. Alfabet ten został opracowany przez Międzynarodową Organizację Lotnictwa Cywilnego (ICAO) w latach 50. XX wieku, aby wyeliminować nieporozumienia wynikające z różnorodności językowej i akcentów. Początkowo wprowadzony przez ICAO, alfabet został najpierw zaadaptowany przez NATO, a następnie przyjęty jako standard w globalnym lotnictwie cywilnym. Dzięki uniwersalnym zasadom i jednoznaczności w wymowie, alfabet fonetyczny gwarantuje, że komunikacja lotnicza jest klarowna w każdych warunkach. To narzędzie stało się jednym z filarów bezpieczeństwa i efektywności w ruchu lotniczym na całym świecie.
Oprócz alfabetu fonetycznego personel lotniczy korzysta z szerokiego zestawu specjalistycznych słów i wyrażeń, które wynikają z międzynarodowych standardów oraz obowiązujących dokumentów. Kluczowym celem jest jednoznaczność używanych zwrotów, co pozwala wyeliminować ryzyko nieporozumień, niezależnie od warunków i sytuacji operacyjnych.
Standaryzacja komunikacji lotniczej w dokumentach ICAO
Stworzona przez ICAO frazeologia znajduje swoje fundamenty w dwóch dokumentach Załączniku 10 ICAO – Łączność lotnicza, tom II Procedury telekomunikacyjne, oraz w Procedurach Służb Żeglugi Powietrznej – Zarządzanie Ruchem Lotniczym (PANS-ATM, Doc 4444), w rozdziale 12. Frazeologia ICAO miała na celu stworzenie jasnej, zwięzłej i jednoznacznej formy komunikacji w łączności pomiędzy pilotami i personelem służb ruchu lotniczego. Z założenia nie obejmuje ona wszystkich przypadków mogących mieć miejsce w ruchu lotniczym, a jedynie określa sposób komunikowania się w sytuacjach standardowych.
Poza znajomością frazeologii lotniczej personel ATS oraz piloci powinni osiągnąć odpowiedni poziom znajomości języka angielskiego. Wymagania ICAO dotyczące znajomości języka angielskiego opisane są w Załączniku 10 ICAO – tom II oraz w Załączniku 1 ICAO — Licencjonowanie personelu. Jednocześnie należy pamiętać, że dla wielu osób posługujących się frazeologią lotniczą, angielski nie jest językiem ojczystym, dlatego tak ważne jest, aby mówić powoli i wyraźnie oraz unikać stosowania kolokwializmów i slangu.
Frazeologia ewoluowała na przestrzeni czasu i została starannie opracowana, aby zapewnić maksymalną klarowność i zwięzłość komunikacji, jednocześnie dbając o to, by stosowane zwroty były jednoznaczne.
Lotnictwo na Uczelni Łazarskiego
Zachęcamy do eksplorowania intrygującego świata współczesnego lotnictwa czytając naszego bloga oraz zapisując się na kierunki lotnicze na Lazarski Aviation Academy w Uczelni Łazarskiego.
Lazarski Aviation Academy
Miejsce, gdzie startują marzenia. Oferujemy studia licencjackie, magisterskie oraz podyplomowe i MBA dla przyszłych pilotów, a także prawników i menedżerów branży lotniczej.